Załącznik do Uchwały Nr IV/ 3/ 2021
Krajowej Konferencji Delegatów
z dnia 3 września 2021 r.
w sprawie Statutu Związku Zawodowego Oświata
STATUT
ZWIĄZKU ZAWODOWEGO OŚWIATA
z dnia 3 września 2021 r.
uchwalony przez
IV Krajową Konferencję Delegatów
Związku Zawodowego Oświata
Katowice 2021
Spis treści
I. POSTANOWIENIA OGÓLNE
II. CELE I ZADANIA ZWIĄZKU
III. ZASADY NABYWANIA I UTRATY CZŁONKOSTWA
IV. PRAWA I OBOWIĄZKI CZŁONKÓW
V. STRUKTURA ORGANIZACYJNA ZWIĄZKU
Krajowa Konferencja Delegatów Związku
Zarząd Związku
Obszary Związku
Komisja Rewizyjna Związku
Organizacje Związku
Zakładowa Organizacja Związkowa
Jednostki Związku
Koła Związku
Grupy Związku
VI. SPOSÓB REPREZENTOWANIA ZWIĄZKU
VII. FINANSE I MAJĄTEK ZWIĄZKU
VIII. ZASADY UCHWALANIA I ZMIANY STATUTU
IX ROZWIĄZANIE I LIKWIDACJA ZWIĄZKU
X. POSTANOWIENIA KOŃCOWE5
I. POSTANOWIENIA OGÓLNE
§ 1
Związek Zawodowy Oświata, zwany dalej Związkiem, jest dobrowolną, samorządną i niezależną organizacją ludzi pracy, powołaną do reprezentowania oraz ochrony ich praw, interesów zawodowych i socjalno-bytowych.
§ 2
1. Związek działa na terenie Rzeczypospolitej Polskiej.
2. Siedzibą Związku jest miasto Katowice.
3. Związek może posiadać swój emblemat, odznakę i pieczęcie. Ich rozmiary, kształt oraz treść uchwala zarząd Związku.
§ 3
1. Członkami Związku są osoby, które zostały przyjęte do Związku i wykonują pracę:
1) w publicznych i niepublicznych przedszkolach, szkołach i innych placówkach oświatowo – wychowawczych, opiekuńczych i specjalnych,
2) w publicznych i niepublicznych uczelniach,
3) w organach administracji publicznej związanych z oświatą,
4) w innych instytucjach i przedsiębiorstwach realizujących zadania w obszarze kształcenia i wychowania oraz współpracujących z oświatą
- zwanych dalej pracodawcami.
2. Członkami Związku, w rozumieniu ust. 1, mogą zostać osoby:
1) zatrudnione u pracodawcy na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę,
2) zatrudnione u pracodawcy w formie telepracy,
3) wykonujące pracę w ramach umów cywilno-prawnych,
4) będące wolontariuszami,
5) posiadające status emeryta lub rencisty,
6) otrzymujące świadczenie kompensacyjne,
7) mające status bezrobotnego w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.
3. W szczególnie uzasadnionych przypadkach zarząd organizacji Związku może przyjąć do Związku osoby wykonujące pracę zarobkową w podmiotach nie wymienionych w ust. 1.
§ 4
Związek posiada osobowość prawną.
§ 5
Związek działa poprzez organy statutowe na podstawie obowiązujących przepisów prawnych, w szczególności ustawodawstwa krajowego, statutu oraz wewnętrznych źródeł prawa.
II. CELE I ZADANIA ZWIĄZKU
§ 6
Celami Związku są:
1) reprezentowanie, obrona godności, praw i interesów zawodowych, materialnych, moralnych i socjalnych swoich członków,
2) obrona praw pracowniczych w zakresie wykonywanej pracy zawodowej, statusu materialnego, bezpieczeństwa i higieny pracy,
3) uzgadnianie, opiniowanie, konsultowanie aktów prawnych dotyczących statusu prawnego pracowników oświaty i wychowania, szkolnictwa wyższego i nauki,
4) zajmowanie stanowiska wobec pracodawcy, samorządu terytorialnego, organów administracji rządowej i innych organizacji,
5) realizacja innych zadań wynikających z przepisów prawnych oraz rozwiązywanie sporów zbiorowych.
§ 7
Związek realizuje swoje cele poprzez:
1) wypowiadanie się na temat istniejącego stanu prawnego, uzgadnianie aktów prawnych dotyczących pracowników oświaty i innych osób środowiska pracy,
2) reprezentowanie swoich członków wobec pracodawców, organów administracji państwowej, samorządu terytorialnego oraz innych instytucji i organizacji,
3) zajmowanie stanowiska w indywidualnych sprawach pracowniczych – dbanie o godne warunki życia członków Związku, sprawowanie kontroli nad realizacją polityki płacowej i socjalnej uzgodnionej z pracodawcą,
4) zajmowanie stanowiska w zbiorowych sprawach z zakresu prawa pracy, w tym zawieranie porozumień i układów zbiorowych pracy z pracodawcami,
5) wyrażanie sprzeciwu wobec pracodawców, organów administracji rządowej i samorządowej naruszających prawa pracownicze i związkowe,
6) podejmowanie interwencji w przypadku konfliktów między pracownikiem a pracodawcą lub organem prowadzącym albo sprawującym nadzór pedagogiczny,
7) organizowanie i kierowanie akcjami protestacyjnymi i strajkowymi,
8) udzielanie pomocy prawnej członkom Związku,
9) edukowanie w zakresie praw i obowiązków osób świadczących pracę,
10) udzielanie pomocy materialnej i socjalnej członkom Związku,
11) sprawowanie kontroli nad przestrzeganiem prawa pracy oraz nadzoru nad przestrzeganiem przepisów w zakresie zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, w tym współdziałanie z Państwową Inspekcją Pracy oraz społecznymi inspektorami pracy,
12) podejmowanie przewidzianych prawem działań w przypadku występowania zagrożeń dla życia i zdrowia pracowników, w tym zapewnianie okresowej kontroli stanowisk pracy,
13) tworzenie funduszy celowych, w tym funduszu statutowego, strajkowego, szkoleniowego, organizacyjnego, itp.,
14) uzgadnianie z pracodawcami aktów prawa wewnątrzzakładowego na zasadach określonych w odrębnych przepisach, w szczególności w ustawie o związkach zawodowych,
15) realizacja wszystkich uprawnień przypisanych związkom zawodowym na mocy obowiązujących przepisów prawnych,
16) współdziałanie z organami administracji państwowej i samorządu terytorialnego w zakresie wynikającym z przepisów prawa,
17) realizowanie innych celów istotnych z punktu widzenia prawa pracy.
III. ZASADY NABYWANIA I UTRATY CZŁONKOSTWA
§ 8
1. Członkostwo nabywa się z chwilą podjęcia uchwały przez zarząd organizacji Związku o przyjęciu do Związku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, po uprzednim złożeniu przez kandydata deklaracji członkowskiej.
2. Zarząd koła, grupa lub przedstawiciel Związku mogą wyrazić w stosunku do kandydata umotywowane zastrzeżenia. Zarząd Związku określa tryb wyrażania zastrzeżeń do kandydatów.
3. Od decyzji zarządu organizacji Związku o odmowie przyjęcia do Związku kandydatowi przysługuje prawo do wniesienia odwołania do zarządu Związku, w terminie 14 dni licząc od daty doręczenia decyzji zarządu organizacji Związku.
4. Decyzja, o której mowa w ust. 3, nie może być spowodowana względami religijnymi, rasowymi, politycznymi ani przynależnością kandydata do partii politycznej, organizacji społecznej lub zawodowej.
5. Członkowie Związku będący jego założycielami posiadają status członka założyciela i zachowują ten status na przyszłość.
6. Członek Związku po przejściu na emeryturę lub rentę oraz członek Związku, który utracił zatrudnienie może zachować członkostwo w Związku. Emeryt, rencista i bezrobotny podejmuje decyzję o pozostaniu członkiem Związku w ciągu trzech miesięcy od daty przejścia na emeryturę, rentę lub utraty pracy, powiadamiając o tym na piśmie zarząd organizacji Związku.
7. Członkowie Związku korzystający z urlopów bezpłatnych, uprawnień pracowników związanych z rodzicielstwem nie tracą praw członkowskich.
§ 9
1. Członkostwo w Związku ustaje z powodu:
1) dobrowolnego wystąpienia członka Związku,
2) skreślenia z listy członków na skutek niepłacenia składek przez okres trzech miesięcy,
3) wykluczenia członka Związku za nieprzestrzeganie statutu lub działania na szkodę Związku i jego członków,
4) przejścia do nowego pracodawcy nie objętego działaniem Związku,
5) śmierci członka Związku.
2. Decyzję w sprawie skreślenia z listy członków na skutek zaległości finansowych z tytułu zaniechania opłat składek, o której mowa w ust. 1 pkt 2, podejmuje zarząd organizacji Związku, po wyznaczeniu członkowi dodatkowego terminu 1 miesiąca na uregulowanie zaległości.
3. Decyzję w sprawie wykluczenia członka Związku, o której mowa w ust. 1 pkt 3, podejmuje zarząd organizacji Związku z własnej inicjatywy lub na wniosek jednostki Związku w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia wniosku.
4. Od decyzji zarządu organizacji Związku, o której mowa w ust. 3, członkowi Związku przysługuje prawo do wniesienia odwołania do zarządu Związku, w terminie 14 dni licząc od dnia otrzymania decyzji. Decyzja zarządu Związku jest ostateczna.
IV. PRAWA I OBOWIĄZKI CZŁONKÓW
§ 10
Członek Związku ma prawo:
1) korzystać z pomocy organów Związku w ochronie i obronie swoich praw i interesów pracowniczych,
2) korzystać z doradztwa prawnego na zasadach określonych przez zarząd Związku,
3) wybierać i być wybieranym do wszystkich organów statutowych Związku,
4) oceniać działalność Związku oraz działalność osób kierujących pracą organów statutowych Związku,
5) występować z wnioskami do organów statutowych Związku,
6) uczestniczyć w zebraniach organów statutowych Związku, na których podejmowane są decyzje dotyczące jego osoby. Zarząd Związku określi zasady udziału w tych zebraniach,
7) korzystać z diet i zwrotu kosztów związanych z wykonywaniem pełnionej funkcji w organach statutowych Związku w trybie i na zasadach określonych przez zarząd Związku,
8) korzystać z pomocy materialnej i socjalnej Związku w trybie i na zasadach określonych przez zarząd Związku.
§ 11
Członek Związku obowiązany jest do:
1) uczestniczenia w zebraniach organów statutowych Związku, których jest członkiem,
2) przestrzegania statutu i uchwał organów statutowych Związku,
3) solidarnego udzielania pomocy innym członkom Związku,
4) regularnego opłacania składki członkowskiej,
5) dbania o dobre imię Związku.
§ 12
Członkowie organów statutowych ponadto obowiązani są do:
1) aktywnego uczestniczenia w pracach organu statutowego, do którego zostali wybrani,
2) rzetelnego wykonywania przyjętych na siebie obowiązków,
3) reprezentowania stanowiska ustalonego kolegialnie przez organ, którego są członkami,
4) naprawienia szkód powstałych w wyniku podjęcia przez nich czynności wykraczających poza posiadane uprawnienia i pełnomocnictwa.
V. STRUKTURA ORGANIZACYJNA ZWIĄZKU
§ 13
1. Organem stanowiącym Związku jest Krajowa Konferencja Delegatów.
2. Organem wykonawczym Związku jest zarząd Związku.
3. Organem kontrolnym Związku jest Komisja Rewizyjna.
Krajowa Konferencja Delegatów Związku
§ 14
1. Krajowa Konferencja Delegatów może odbywać się jako posiedzenie zwyczajne lub nadzwyczajne.
2. Zwyczajne posiedzenie odbywa się raz w kadencji. Przedmiotem obrad jest w szczególności: przyjęcie sprawozdania zarządu Związku, wybór członków organów statutowych i przyjęcie kierunków działania Związku na kolejną kadencję.
3. Nadzwyczajne posiedzenie zwoływane jest w razie potrzeby wynikającej z konieczności podjęcia określonych rozwiązań statutowych w strukturach związku, w szczególności omówienia spraw wymagających natychmiastowego działania lub przeprowadzenia wyborów uzupełniających. Przepis § 16 ust. 1 nie ma zastosowania.
4. Delegatami na Krajową Konferencję Delegatów są członkowie wybrani zgodnie z regulaminem wyborów.
5. Mandat delegata na Krajową Konferencję Delegatów przysługuje członkom założycielom Związku oraz członkom ustępującego zarządu Związku.
§ 15
1. Na mocy uchwały zarządu Związku lub Komisji Rewizyjnej albo na pisemny wniosek organizacji Związku zrzeszających co najmniej 1/3 ogólnej liczby członków Związku, zarząd Związku zwołuje Nadzwyczajną Krajową Konferencję Delegatów, nie później niż w ciągu 30 dni od dnia przekazania zarządowi uchwały lub wniosku.
2. Datę oraz porządek obrad Nadzwyczajnej Krajowej Konferencji Delegatów zarząd Związku podaje do wiadomości delegatów na co najmniej 7 dni przed terminem konferencji.
§ 16
1. Osoby zaproszone przez zarząd Związku mają prawo uczestniczyć w Krajowej Konferencji Delegatów z głosem doradczym.
2. Krajowa Konferencja Delegatów obraduje zgodnie z przyjętym przez konferencję regulaminem obrad. Projekt regulaminu obrad przygotowuje zarząd Związku.
3. Krajowa Konferencja Delegatów może podejmować skuteczne działania prawne, jeżeli została zwołana zgodnie z postanowieniami statutu oraz regulaminem wyborów, przy udziale co najmniej połowy delegatów.
§ 17
Krajowa Konferencja Delegatów na posiedzeniu zwyczajnym:
1) uchwala porządek i regulamin swoich obrad,
2) przyjmuje sprawozdanie zarządu Związku,
3) wybiera przewodniczącego Związku,
4) określa liczbę członków zarządu Związku i dokonuje ich wyboru,
5) określa liczbę członków Komisji Rewizyjnej i dokonuje ich wyboru,
6) ustala program działania i główne kierunki działania Związku na okres kadencji,
7) podejmuje decyzje o tworzeniu lub przystąpieniu Związku do regionalnych lub ogólnokrajowych federacji i organizacji międzyzwiązkowych,
8) ustala wysokość składki członkowskiej,
9) uchwala statut i zmiany w statucie,
10) decyduje o rozwiązaniu Związku i przekazaniu jego majątku.
Zarząd Związku
§ 18
1. Organem wykonawczym Związku jest zarząd Związku.
2. Zarząd Związku posiada uprawnienia ogólnokrajowej ponadzakładowej organizacji związkowej w rozumieniu ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych.
3. W skład zarządu Związku wchodzą wybrani przez Krajową Konferencję Delegatów:
1) przewodniczący Związku,
2) członkowie zarządu w liczbie ustalonej przez Krajową Konferencję Delegatów.
4. Zarząd Związku, zwykłą większością głosów, wybiera spośród członków zarządu wiceprzewodniczących Związku w liczbie ustalonej przez zarząd Związku. Wybór uznaje się do dokonany, jeżeli miał miejsce przy udziale co najmniej połowy składu członków zarządu.
5. Do zadań zarządu Związku należy w szczególności:
1) realizowanie uchwał Krajowej Konferencji Delegatów i Nadzwyczajnej Krajowej Konferencji Delegatów,
2) uchwalenie regulaminu działania zarządu Związku,
3) realizowanie uprawnień związków zawodowych w stosunku do organów samorządowych i organów administracji rządowej,
4) wypowiadanie się w sprawach pracowniczych, oświaty, wychowania oraz nauki,
5) dokonywanie bieżącej wykładni postanowień statutu i uchwał Krajowej Konferencji Delegatów,
6) współpracowanie ze związkami zawodowymi obejmującymi działaniem organy prowadzące szkoły i placówki oświatowe, uczelnie oraz współdziałanie z ogólnokrajowymi zrzeszeniami związków zawodowych (federacjami) i ogólnokrajowymi organizacjami międzyzwiązkowymi (konfederacjami).
7) zwoływanie Zwyczajnej oraz Nadzwyczajnej Krajowej Konferencji Delegatów,
8) wydawanie przepisów wewnątrzzwiązkowych,
9) zatwierdzanie sprawozdania finansowego Związku,
10) wskazywanie członków Związku do pracy w zespołach powoływanych przez organy administracji rządowej i samorządowej,
11) występowanie do właściwych organów administracji rządowej i samorządowej z wnioskami o odznaczenia dla członków Związku,
12) podejmowanie uchwał w sprawie akcji protestacyjnych Związku,
13) ustalanie podziału składki członkowskiej oraz ustalanie zasad finansowania jednostek Związku,
14) powoływanie zakładowych i międzyzakładowych organizacji Związku,
15) uchwalanie regulaminu wyborów,
16) występowanie z wnioskami do Trybunału Konstytucyjnego i do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej,
17) określanie zasad prowadzenia ewidencji członków Związku przez organizacje Związku,
18) prowadzenie ewidencji organizacji Związku,
19) określenie zasad prowadzenia ewidencji jednostek przez organizacje Związku,
20) realizowanie innych zadań wynikających z odrębnych przepisów.
6. Zarząd Związku reprezentuje przewodniczący Związku lub wiceprzewodniczący Związku albo członek zarządu Związku.
7. Zarząd Związku może upoważnić przewodniczącego Związku lub wiceprzewodniczącego Związku albo członka zarządu Związku do podejmowania decyzji w niektórych sprawach należących do uprawnień zarządu Związku.
8. Zarząd Związku może przekazać niektóre ze swoich uprawnień, w szczególności wynikających z uprawnień związków zawodowych wobec organu prowadzącego szkoły i placówki oświatowe Prezydium Obszaru Związku powołanego przez członków Związku.
9. Zarząd Związku może upoważnić organy wykonawcze organizacji Związku lub jednostek Związku do podejmowania decyzji w niektórych sprawach należących do uprawnień zarządu Związku.
10. Zarząd Związku może upoważnić członka reprezentującego obszar Związku do podejmowania decyzji w niektórych sprawach należących do uprawnień zarządu Związku.
11. W przypadku zaistnienia uzasadnionych przeszkód faktycznych lub prawnych uniemożliwiających pełnienie funkcji przewodniczącego Związku lub członka zarządu Związku przeprowadza się wybory uzupełniające na zasadach określonych w regulaminie wyborów.
Obszary Związku
§ 19
1. Członkowie Związku będący członkami jednostek Związku działających u pracodawców mających wspólny organ prowadzący szkoły i placówki oświatowe, mogą tworzyć Obszar Związku.
2. Organem stanowiącym obszaru jest Zebranie Obszaru wyposażone w kompetencje do ustalania określonych kierunków działań podejmowanych z ramienia zarządu Związku w stosunku do organów prowadzących szkoły i placówki oświatowe.
3. Organem wykonawczym obszaru jest Prezydium Obszaru, na czele którego stoi jego przewodniczący oraz wiceprzewodniczący.
4. Do kompetencji Prezydium Obszaru należy realizowanie uprawnień przekazanych przez zarząd Związku, a w szczególności wynikających z zakresu, w jakim związki zawodowe zrzeszające nauczycieli współdziałają z organem prowadzącym szkoły i placówki oświatowe.
5. Tryb i zasady wyboru organów, o których mowa w ust. 2 i 3 określa zarząd Związku w regulaminie wyborów.
Komisja Rewizyjna Związku
§ 20
1. Komisja Rewizyjna zwykłą większością głosów wybiera spośród członków komisji przewodniczącego i wiceprzewodniczących w liczbie ustalonej przez komisję.
2. Komisja Rewizyjna uchwala regulamin swojej działalności.
3. Komisja Rewizyjna przyjmuje plan kontroli.
4. Przepisy ust. 1 i 3 stosuje się odpowiednio do komisji rewizyjnych organizacji Związku.
§ 21
1. Do zadań Komisji Rewizyjnej należy w szczególności:
1) kontrolowanie działalności zarządu Związku,
2) kontrolowanie realizacji uchwał organów Związku oraz gospodarki finansowej i majątkowej prowadzonej przez Związek,
2. Przepisy ust. 1 stosuje się odpowiednio do komisji rewizyjnych organizacji Związku.
§ 22
1. Komisja Rewizyjna, w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w działaniu organów wykonawczych Związku wydaje zalecenia pokontrolne lub występuje z wnioskiem o zwołanie nadzwyczajnej konferencji delegatów.
2. Decyzje komisji są wiążące dla właściwych organów wykonawczych.
3. W przypadku zaistnienia uzasadnionych przeszkód faktycznych lub prawnych uniemożliwiających pełnienie funkcji członka Komisji Rewizyjnej przeprowadza się wybory uzupełniające na zasadach określonych w regulaminie wyborów.
4. Przepisy ust. 1-3 stosuje się odpowiednio do komisji rewizyjnych organizacji Związku.
Organizacje Związku
§ 23
1. Organizacjami Związku są zakładowe organizacje i międzyzakładowe organizacje.
2. Organem stanowiącym zakładowej organizacji jest zebranie członków organizacji zakładowej.
3. Organem stanowiącym międzyzakładowej organizacji liczącej nie więcej niż 40 członków jest zebranie członków międzyzakładowej organizacji.
4. Organem stanowiącym międzyzakładowej organizacji liczącej ponad 40 członków jest zebranie delegatów międzyzakładowej organizacji.
5. Organem wykonawczym zakładowej organizacji jest zarząd zakładowy.
6. Organem wykonawczym międzyzakładowej organizacji jest zarząd międzyzakładowy.
7. Organem kontrolnym zakładowej organizacji jest komisja rewizyjna zakładowej organizacji.
8. Organem kontrolnym międzyzakładowej organizacji jest komisja rewizyjna międzyzakładowej organizacji.
§ 24
1. Zakładowe organizacje tworzy co najmniej 10 członków Związku wykonujących pracę u jednego pracodawcy.
2. Międzyzakładowe organizacje tworzy co najmniej 10 członków Związku wykonujących pracę u co najmniej dwóch pracodawców.
3. Organizacje, o których mowa w ust. 1 i 2, posiadają osobowość prawną.
4. Zakładowa organizacja jest zakładową organizacją związkową w rozumieniu przepisów ustawy o związkach zawodowych oraz norm prawa pracy.
5. Międzyzakładowa organizacja jest organizacją związkową o uprawnieniach zakładowej organizacji związkowej w rozumieniu przepisów ustawy o związkach zawodowych oraz norm prawa pracy.
6. Pracownicy chcący utworzyć organizację Związku, o której mowa w ust. 1 i 2, wybierają komitet założycielski w liczbie 3 osób. Rejestracji organizacji Związku dokonuje zarząd Związku na wniosek komitetu założycielskiego.
7. Po zarejestrowaniu zakładowej organizacji lub międzyzakładowej organizacji przez zarząd Związku, komitet założycielski pełni funkcję zarządu zakładowego lub zarządu międzyzakładowego do czasu wyboru organów statutowych. Wybory organów statutowych przeprowadza się w ciągu 6 miesięcy od dnia rejestracji.
8. Wybory organów statutowych zakładowej lub międzyzakładowej organizacji przeprowadza się podczas zebrań organów wykonawczych organizacji Związku.
9. Decyzje w sprawie łączenia i podziału organizacji Związku, o których mowa w ust. 1 i 2, podejmuje zarząd Związku.
§ 25
4. Do uprawnień zarządów zakładowych i zarządów międzyzakładowych w zakresie działalności organizacyjnej organizacji Związku należy w szczególności:
1) prowadzenie ewidencji członków na zasadach określonych przez zarząd Związku,
2) kierowanie bieżącą działalnością organizacji Związku,
3) organizowanie pracy zarządu organizacji Związku w zakresie określonym regulaminem działania zarządu tej organizacji,
4) zwoływanie zwyczajnych i nadzwyczajnych zebrań członków organizacji Związku,
5) podejmowanie decyzji w sprawach członkowskich,
6) nadzór nad pracą biura zarządu organizacji Związku,
9) organizowanie pomocy prawnej i poradnictwa dla członków Związku.
§ 26
Zakładowa Organizacja Związkowa
1. Zarządy zakładowe i zarządy międzyzakładowe realizują uprawnienia przypisane w przepisach prawa pracy zakładowej organizacji związkowej, do których należy w szczególności:
1) zajmowanie stanowiska i reprezentowanie indywidualnych spraw i interesów osób świadczących pracę w zakresie unormowanym w przepisach prawa pracy i prawa oświatowego,
2) zajmowanie stanowiska wobec pracodawcy i organu samorządu załogi w sprawach dotyczących zbiorowych interesów i praw pracowników, w tym uzgadnianie i opiniowanie aktów prawnych wynikających z przepisów prawa pracy, a w szczególności:
a) udział w uzgadnianiu regulaminu pracy, wynagradzania i innych aktów przewidzianych w przepisach szczegółowych,
b) udział w uzgadnianiu regulaminu zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, w tym zasad wykorzystania zakładowego funduszu świadczeń socjalnych i podziału środków z tego funduszu na poszczególne cele i rodzaje działalności socjalnej,
c) uzgadnianie przyznawanych świadczeń z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych,
3) sprawowanie kontroli nad przestrzeganiem u pracodawcy przepisów prawa pracy, a w szczególności przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, w tym kierowanie działalnością społecznej inspekcji pracy,
4) współdziałanie z Państwową Inspekcją Pracy,
5) zawieranie i wypowiadanie zakładowych układów zbiorowych pracy,
6) występowanie do pracodawcy o udzielanie informacji niezbędnych do prowadzenia działalności związkowej,
7) występowanie do pracodawcy i organu prowadzącego szkoły i placówki oświatowe z wnioskami o nagrody dla członków Związku,
8) podejmowanie działań zmierzających do poprawy warunków życia emerytów i rencistów,
10) realizowanie innych uprawnień zakładowej organizacji związkowej wobec pracodawcy wynikających z przepisów prawa pracy i ustawy o związkach zawodowych,
11) realizowanie innych zadań wynikających z przepisów prawnych.
2. Zarządy zakładowe i zarządy międzyzakładowe mogą powoływać wspólne reprezentacje związkowe z innymi organizacjami związkowymi.
3. Zarządy zakładowe i zarządy międzyzakładowe podejmują decyzje o wszczęciu sporu zbiorowego z pracodawcą.
4. Zarząd międzyzakładowy może przekazać zarządowi koła uprawnienia zakładowej organizacji związkowej.
5. Zarząd międzyzakładowy może upoważnić przewodniczącego grupy i wiceprzewodniczącego grupy do podejmowania decyzji w niektórych sprawach należących do uprawnień zarządu międzyzakładowego.
6. Zarząd międzyzakładowy może upoważnić przedstawiciela Związku do podejmowania decyzji w niektórych sprawach należących do uprawnień zarządu międzyzakładowego.
Jednostki Związku
§ 27
1. Zarząd międzyzakładowy u pracodawców objętych jego działaniem może powoływać koła i grupy będące jednostkami Związku.
2. Zarząd międzyzakładowy u pracodawców objętych jego działaniem może powoływać przedstawicieli Związku.
3. Zarząd międzyzakładowy uchwala regulamin działania jednostek Związku.
Koła Związku
§ 28
1. Koło Związku zrzesza co najmniej 5% pracowników zatrudnionych u pracodawcy lub co najmniej 5 członków Związku.
2. Organem stanowiącym koła jest zebranie koła.
3. Organem wykonawczym koła jest zarząd koła.
4. Zebranie koła wybiera zarząd, w tym przewodniczącego koła i członków zarządu koła.
Zarząd koła może powierzyć członkom zarządu funkcje wiceprzewodniczących koła. Tryb i zasady wyboru określa zarząd Związku w regulaminie wyborów.
5. Zarząd koła realizuje uprawnienia zakładowej organizacji związkowej przekazane przez zarząd międzyzakładowy.
6. Koło reprezentuje przewodniczący koła lub wiceprzewodniczący koła. Członkowie zarządu reprezentują koło i zarząd koła w sprawach wskazanych uchwałą zarządu.
Grupy Związku
§ 29
1. Grupa Związku zrzesza co najmniej 2 członków Związku.
2. Grupa Związku jest organem stanowiącym.
3. Grupa Związku powołuje przewodniczącego grupy i wiceprzewodniczących grupy w trybie i na zasadach określonych przez zarząd Związku w regulaminie wyborów.
4. Przewodniczący grupy jest organem wykonawczym i podejmuje decyzje w niektórych sprawach należących do uprawnień zarządu międzyzakładowego w zakresie przekazanym przez zarząd międzyzakładowy.
§ 30
Zarząd międzyzakładowy u pracodawcy, u którego nie została powołana jednostka Związku, może powołać przedstawiciela Związku i upoważnić go do podejmowania decyzji w sprawach wynikających z uprawnień zarządu międzyzakładowego.
§ 31
1. Organy statutowe działają na zasadzie kolegialnej i realizują zadania zgodnie ze statutowymi uprawnieniami i podjętymi uchwałami.
2. Kadencja organów statutowych trwa 5 lat i rozpoczyna się w dniu pierwszego posiedzenia zarządu Związku. W szczególnie uzasadnionych sytuacjach podyktowanych interesem członków Związku lub potrzebami reorganizacji struktur związkowych, Krajowa Konferencja Delegatów może podjąć uchwałę o przedłużeniu kadencji aktualnie działających organów statutowych.
3. Statutowy organ wykonawczy koordynuje działalność oraz pełni funkcję nadzorczą nad zarejestrowaną przez siebie organizacją lub jednostką Związku.
4. Uchwały organów statutowych zapadają zwykłą większością głosów w głosowaniu jawnym, przy obecności co najmniej połowy ogółu członków danego organu statutowego, o ile statut nie stanowi inaczej. W przypadku równego rozłożenia się głosów, decydujący głos posiada przewodniczący organu statutowego.
5. Uchwały organów statutowych w sprawach osobowych zapadają zwykłą większością głosów w głosowaniu tajnym.
6. Uchwały organów statutowych, sprzeczne z przepisami prawa lub postanowieniami statutu, mogą być uchylane lub ich wykonanie może podlegać wstrzymaniu przez organy wykonawcze, które dokonały rejestracji organizacji Związku lub jednostki Związku. Organ wykonawczy, który uchylił lub wstrzymał wykonanie uchwały, jest zobowiązany do pisemnego uzasadnienia swojej decyzji.
7. Organowi wykonawczemu, którego uchwała została uchylona lub podlega wstrzymaniu, przysługuje prawo odwołania się od tej decyzji do zarządu Związku w terminie 14 dni licząc od dnia otrzymania decyzji.
§ 32
1. Członkowie organów statutowych Związku są wybierani w wyborach tajnych przy nieograniczonej liczbie kandydatów.
2. Członkiem organu statutowego nie może być członek Związku reprezentujący pracodawcę w zakresie nawiązywania lub rozwiązywania stosunku pracy.
3. Liczebność organów statutowych oraz szczegółowy tryb wyboru ich członków określa zarząd Związku w regulaminie wyborów, o ile statut nie stanowi inaczej.
4. Członkowie organów statutowych mogą zostać zawieszeni lub odwołani przed upływem kadencji z powodu:
1) niewypełniania przyjętych na siebie obowiązków,
2) umyślnego naruszania postanowień statutu lub nierealizowania uchwał organów statutowych Związku.
5. Zawieszenie członka organu statutowego w wykonywaniu czynności następuje uchwałą organu, którego jest członkiem, na wniosek przewodniczącego tego organu.
6. Odwołanie członka organu statutowego następuje uchwałą organu, który mu funkcję powierzył, na wniosek przewodniczącego tego organu.
7. Uchwały w sprawie zawieszenia lub odwołania członka organu statutowego podejmowane są w głosowaniu tajnym.
8. Członkowie Związku mogą jednocześnie pełnić dwie funkcje w organach wykonawczych Związku. Członek Związku powołany do organu statutowego ma prawo do zawieszenia członkostwa w organie statutowym niższego szczebla. Na czas zawieszenia tego członkostwa organ statutowy dokonuje wyborów uzupełniających.
9. Mandat delegata na konferencję delegatów wygasa przed upływem kadencji w przypadku:
1) odwołania członka organu statutowego,
2) rezygnacji z mandatu,
3) skreślenia z listy członków.
10. Zarząd Związku może ograniczyć członkowi Związku pełnienie funkcji w organach statutowych w przypadku naruszenia przez członka postanowień statutu w trybie i na zasadach określonych przez zarząd Związku.
§ 33
1. Zebranie organu stanowiącego organizacji Związku zwołuje organ wykonawczy tej organizacji.
2. Zebranie organu stanowiącego organizacji Związku może być zwołane również na wniosek 1/3 członków tej organizacji.
3. Do udziału w zebraniu organu stanowiącego organizacji Związku są uprawnieni wszyscy członkowie organizacji Związku.
4. Zebrania organu stanowiącego organizacji Związku zwołane w sprawie wyboru nadzoruje organ wykonawczy, który dokonał rejestracji organizacji Związku.
5. Zebraniu organu stanowiącego organizacji Związku przewodniczy przewodniczący lub inny członek zarządu organizacji Związku.
6. Zebranie organu stanowiącego organizacji Związku jest prawomocne, jeżeli zostało zwołane na 7 dni przed terminem zebrania i bierze w nim udział co najmniej 1/2 uprawnionych członków organizacji Związku.
7. Szczegółowe zasady i tryb wyborów określa regulamin wyborów.
8. Przepisy ust. 1 – 7 stosuje się odpowiednio do zebrań organów stanowiących jednostek Związku.
VI. SPOSÓB REPREZENTOWANIA ZWIĄZKU
§ 34
1. Przewodniczący Związku lub wiceprzewodniczący Związku reprezentuje Związek i zarząd Związku. Członkowie zarządu Związku reprezentują Związek i zarząd Związku w sprawach, w których zostali wskazani w uchwale zarządu Związku.
2. Zarząd Związku może upoważnić przewodniczącego Związku lub wiceprzewodniczącego Związku albo członka zarządu Związku do podejmowania decyzji w niektórych sprawach należących do uprawnień zarządu Związku.
3. Umowy i pełnomocnictwa, które pociągają za sobą zobowiązania finansowe do wysokości 2 500,00 PLN wymagają dla swojej ważności podpisania przez przewodniczącego Związku lub wiceprzewodniczącego Związku.
4. Umowy i pełnomocnictwa, które pociągają za sobą zobowiązania finansowe w wysokości powyżej 2 500,00 PLN wymagają dla swojej ważności podpisania przez dwie osoby będące członkami zarządu Związku, w tym przewodniczącego Związku lub wiceprzewodniczącego Związku, z zastrzeżeniem ust. 5.
5. Przy składaniu oświadczeń woli pociągających za sobą zobowiązania finansowe powyżej 10 000,00 PLN wymagana jest uchwała zarządu Związku.
6. Przepisy ust. 1 – 5 stosuje się odpowiednio do organizacji Związku.
VII. FINANSE I MAJĄTEK ZWIĄZKU
§ 35
Środki finansowe i majątek Związku pochodzą:
1) ze składek członkowskich,
2) z wpłat członków Związku przeznaczonych na określone cele,
3) z darowizn, dotacji,
4) z odsetek od środków pieniężnych zgromadzonych na koncie bankowym Związku.
§ 36
1. Składka członkowska dla pracujących członków Związku wynosi 0,75 % miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego brutto.
2. Zarząd Związku ustala wysokość odpisu składki członkowskiej dokonywanej na działalność statutową organizacji Związku oraz jednostek Związku.
3. Składka członkowska dla emerytów i rencistów wynosi 1,00 zł miesięcznie.
4. Zarządy organizacji Związku, na umotywowany wniosek członka Związku, mogą obniżyć wysokość opłacanej przez niego składki członkowskiej lub zwolnić go z jej opłacania.
§ 37
1. Przyjęcie dotacji, subwencji lub darowizny nie może być uzależnione od spełnienia przez Związek warunków sprzecznych z jego celami i zadaniami statutowymi.
2. Wszelkie decyzje dotyczące przyjmowania dotacji i darowizn podejmuje zarząd Związku.
§ 38
Środki finansowe, jakimi dysponuje Związek, a także pozostały majątek Związku, są przeznaczane na finansowanie wydatków związanych z jego działalnością statutową.
§ 39
1. Zarząd Związku jest dysponentem majątku Związku. Prowadzi dokumentację finansowo – księgową zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa powszechnego i prawem wewnątrzzwiązkowym.
2. Związek prowadzi rachunkowość według obowiązujących przepisów. Formy i tryb prowadzenia rachunkowości oraz sprawozdawczość określa zarząd Związku.
3. Przepisy ust. 1 i 2 posiadają odpowiednie zastosowanie do zarządów organizacji Związku.
§ 40
Ustanie członkostwa powoduje utratę praw do majątku Związku. Składki członkowskie nie podlegają zwrotowi.
VIII. ZASADY UCHWALANIA I ZMIANY STATUTU
§ 41
Uchwalenie statutu lub zmiana statutu następuje uchwałą Krajowej Konferencji Delegatów, podjętą większością 2/3 ważnych oddanych głosów.
IX ROZWIĄZANIE I LIKWIDACJA ZWIĄZKU
§ 42
Rozwiązanie Związku może nastąpić uchwałą Krajowej Konferencji Delegatów, podjętą większością 2/3 ważnych oddanych głosów.
§ 43
W przypadku likwidacji Związku:
1) czynności likwidacyjnych dokonuje komisja likwidacyjna powołana przez ostatnią Krajową Konferencję Delegatów,
2) cały majątek Związku zostaje przekazany zgodnie z decyzją podjętą przez ostatnią Krajową Konferencję Delegatów,
3) z przeprowadzonych czynności komisja likwidacyjna składa sprawozdanie we właściwym sądzie.
X. POSTANOWIENIA KOŃCOWE
§ 44
W uzasadnionych sytuacjach wynikających ze stanu zagrożenia epidemicznego w Polsce oraz podyktowanych potrzebami organizacyjnymi Związku z uwagi na konieczność realizowania celów statutowych, działania organów statutowych Związku mogą być procedowane w trybie zdalnym.
§ 45
W sprawach nie objętych postanowieniami niniejszego statutu decyzje podejmuje zarząd Związku.
§ 46
Statut wchodzi w życie na zasadach określonych w uchwale.